Dubbel radioamateur nieuws bij Omroep Brabant

Bij Omroep Brabant staan wij als radioamateurs helemaal op de kaart. Op één dag publiceren ze maar liefst twee artikelen over onze mooie radiohobby. En wel over een heel specifiek aspect van onze kennis en expertise; het toch over afstanden kunnen communiceren wanneer andere communicatie infrastructuur het laat afweten.

De titels van deze artikelen dekken de lading volledig: “Als internet en telefoons niet meer werken zijn deze zendamateurs onmisbaar” en “Louis heeft een geheim wapen als alle elektronica van na 1970 uitvalt“.

Als internet en telefoons niet meer werken zijn deze zendamateurs onmisbaar

Een grootschalige cyberaanval of stroomstoring waarbij alle communicatie uitvalt. Bij een dergelijke ramp is één organisatie van levensbelang: de zendamateurs van de Dutch Amateur Radio Emergency Service (DARES). De organisatie wil meer bekendheid én geld van de overheid voor onderhoud en aanschaf van apparatuur. “We vergelijken onszelf weleens met de vrijwillige brandweer. Die krijgen ook een vergoeding.”

We staan er (liever) niet bij stil, maar onze communicatie infrastructuur is kwetsbaar. Zelfs zeer kwetsbaar bij rampen of kwaadwillige opzet. Herinneren we ons bijvoorbeeld Koninginnedag 2009 in Apeldoorn nog? In het onderzoek door de Inspectie Openbare Orde en Veiligheid staat het volgende geschreven:

De Inspectie OOV constateert dat tijdens de afhandeling van het incident er problemen met de verbindingen waren. Dit gold zowel voor C2000 als voor de mobiele telefonie. Het C2000 netwerk was de gehele dag operationeel maar vertoonde kort na het incident congestie in de spraakaanvragen. Niet alle hulpverleningsdiensten konden gebruik maken van telefoons met een priority-status.

En zo zijn er meer voorbeelden uit het verleden te vinden waar C2000 en/of mobiele telefonie niet functioneerden zoals verwacht. Echter, laten we vooruit kijken. Denk bijvoorbeeld aan het zeer actuele onderwerp zeespiegelstijging. Heeft u enig idee hoeveel water Nederland moet binnenstromen om lokaal de netspanning weg te laten vallen? Kijk maar eens naar tabel 1 op deze website onder het kopje “kritieke waterdiepte“.

Niet schrikken, maar de onzekerheid of de laagspanning-verdeelkasten bij u in de buurt nog wel blijven functioneren begint al bij een laagje water van 0-15 cm. Middenspanning is al niet meer te garanderen vanaf 40 centimeter water. En de hoogspanning wordt vanaf 2,30 meter water al onbetrouwbaar. Dat terwijl je zou denken dat die masten ruim voldoende hoog zijn bij overstromingen. (Even ter referentie: tijdens de Watersnoodramp in 1953 kwam het water in Vlissingen op 3,99 meter boven NAP.)

Uiteraard hebben de belangrijkste GSM-masten een eigen noodstroom voorziening onderaan de mast staan. Veelal in de vorm van een pakket accu’s, en misschien soms nog een diesel-aggregaat (Laat GroenLinks het niet horen). Maar de te overbruggen tijdsduur van een netspanningsuitval is beperkt. Denk hierbij aan enkele uren, beslist niet meer dan een dag.

Dus DARES heeft hier wel een punt. De overheid en telecom aanbieders lijken onvoldoende voorbereid op calamiteiten waarbij de communicatie infrastructuur niet optimaal of helemaal niet (meer) functioneert. Radiozendamateurs kunnen dit gat goed opvullen. Internationaal zijn er voorbeelden genoeg van succesvolle inzet door radioamateurs. Maar “de liefde moet wel van twee kanten komen“.

Louis heeft een geheim wapen als alle elektronica van na 1970 uitvalt

“Ik heb hier een antenne op 25 meter hoogte en mijn eigen stroomvoorziening. Daarmee kan ik onafhankelijk over de hele wereld uitzenden”, legt Louis uit. De Tilburger is radioamateur in hart en nieren. Vanuit zijn ‘zenuwcentrum’ leidt hij een oefening van DARES, de organisatie van zendamateurs die bij een ramp helpen om een noodcommunicatienetwerk op te zetten.

Het is duidelijk dat de grens tussen radiozendamateur en “prepper” soms vervaagt. Maar vreemd is dat niet. We realiseren ons in de huidige maatschappij vaak niet eens meer hoe belangrijk het over afstand kunnen communiceren is. Pas als het misgaat worden we met onze neuzen op de feiten gedrukt.

Tilburgse Louis is erg goed voorbereid. Hij heeft zelfs nog apparatuur gebruiksklaar staan dat na een EMP (Electromagnetische Puls) nog blijft werken. Maar wij zijn het wel volmondig met hem eens wanneer hij zegt: “Laten we hopen dat het zover nooit komt.“