‘Help ik heb storing! Nee, u heeft hinder…’

De digitalisering en vergroening van de maatschappij hebben de afgelopen tien jaar een enorme vlucht genomen. Daar hebben wij als radioamateurs de gevolgen van ondervonden.

Denk aan de komst van internet via het stopcontact (PLC), zuinige LED verlichting en zonnepanelen. De afgelopen jaren is man made noise dan ook een onderwerp wat de radioamateurgemeenschap flink bezighoudt. In sommige gevallen is het storingsniveau dusdanig hoog, dat men zelfs de hobby vaarwel moet zeggen omdat het ontvangen van radiosignalen simpelweg onmogelijk is geworden.

Dan spreekt Agentschap Telecom over hinder i.p.v. over storing

Doet Agentschap Telecom hier dan niets aan? Dat zal voor sommigen zo voelen en dat is deels ook zo. Dat komt Agentschap Telecom niet altijd de wettelijke middelen heeft om te handhaven. Zo zijn er gevallen bekend van radioamateurs die een S9 storing melden op HF. Dan blijkt bijvoorbeeld een zonnepaneelinstallatie in de buurt de veroorzaker te zijn. Metingen aan de installatie door Agentschap Telecom tonen aan dat de emissies wel binnen de wettelijk gestelde norm blijven. Dan spreekt Agentschap Telecom over hinder en niet meer over storing.

Geen stok om mee te slaan

Men kan dan ook niets voor de radioamateur doen, want de installatie voldoet gewoon aan de geldende norm. Dan is er ook geen “stok om mee te slaan” voor Agentschap Telecom. Dan blijft het bij wat tips en de hoop dat de eigenaar van de installatie toch bereid is om er wat aan te doen. Bij dat laatste heb je vaak ook de fabrikant van de installatie nodig. Laat die nu vaak niet mee willen werken, want dat betekent kosten maken.

Veel frustratie bij de radioamateurgemeenschap

Ik hoor van radioamateurs dat Agentschap Telecom de laatste tijd alert op storingsmeldingen reageert. Dat heb ik zelf ook ervaren bij mijn eigen storingsmelding. Ook dat de inspecteurs erg behulpzaam zijn en er veel aan doen om de storingsbron te achterhalen. Toch leidt dit dus niet altijd tot een positieve uitkomst. Daarover zit heel veel frustratie bij de radioamateurgemeenschap.

Niet serieus genomen en in de steek gelaten

Het is niet de eerste keer dat ik een radioamateur hoor zeggen dat zijn hobby kapot is gemaakt. En dat is een uitermate droevige ontwikkeling. Veel radioamateurs die al jaren met veel plezier hun hobby bedrijven en die veel tijd en middelen geïnvesteerd hebben in apparatuur. Sommigen die zelfs een vakantie laten schieten om nieuwe apparatuur te kunnen kopen. Dan voel je je niet serieus genomen en in de steek gelaten.

De VERON bevindt zich in een lastige positie

Radioamateurs spreken daar de VERON op aan. Dat moet, want de VERON behartigt immers de belangen van alle radioamateurs in Nederland. Maar laten we eerlijk zijn dat op het gebied van het bestrijden van man made noise de VERON nog niet heeft kunnen doen wat radioamateurs graag wilden. Kun je dat de VERON kwalijk nemen? Niet echt, want de VERON voert achter de schermen al langer een dappere strijd, maar bevindt zich tegelijkertijd zich ook in een lastige positie. De VERON is nu eenmaal geen wetgevende macht en behartigt de belangen van “hobbyisten”, en dus niet van beroepsbeoefenaars die voor de economie van belang zijn.

Radioamateurs hebben een “economische waarde”

Volgens Agentschap Telecom hebben radioamateurs een “economische waarde”, als je deze publicatie mag geloven. Toch is het mij en veel anderen niet ontgaan dat deze economische waarde niet toereikend is als het gaat om het bestrijden van man made noise op de amateurbanden. Daar zal nu toch verandering in moeten komen, want niet alleen radioamateurs leiden storing. Er zijn veel meer partijen die gebruik maken van de ether. Ik ben er dan ook van overtuigd dat de maatschappij en economie de gevolgen van made made noise gaan voelen. Als dat niet nu al het geval is.

Ook op VHF en UHF steeds vaker melding van man made noise

De vervuiling van de ether is niet iets wat alleen radioamateurs op HF ondervinden. Ik hoor radioamateurs ook steeds meer klagen over storing op VHF en UHF. Dat is zeker een ontwikkeling die, naar mijn mening, ook flinke gevolgen voor de maatschappij en economie gaat hebben.

Maatschappij en economie veel belang bij ongestoord radioverkeer

Het Internet of Things (IoT), waarbij apparaten via het internet met elkaar communiceren, werkt op radiosignalen in het spectrum LF tot SHF en hoger. We weten inmiddels tot hoe ver in het spectrum man made noise reikt.

Een bedrijf wat afhankelijk is van IoT, is bijvoorbeeld een chemische fabriek. Die is volgestopt met allerlei sensoren voor gasdetetectie. Maar nu liggen er zonnepaneelinstallaties op het fabriekspand. Het pand is  verlicht met LED lampen, en internet loopt deels via het stopcontact (PLC). Dan is de kans groot dat je met de implementatie van IoT van een koude kermis thuiskomt. Internet of Things is gedoemd Interference of Things te worden.

Storende LED verlichting in de operatiekamer

Het wordt nog nijpender als je weet welke bedrijven en instellingen op de technologie van IoT vertrouwen. Bij nutsbedrijven, hulpdiensten en in de medische wereld is de opmars van IoT niet meer te stoppen. Zo worden ondergrondse gasafsluiters steeds vaker omgebouwd om op afstand bediend te worden. Drones worden op ingezet bij politieacties. Robots opereren op een patiënt terwijl de chirurg 500 km verderop achter de knoppen zit. Je moet er in het laatste voorbeeld niet aan denken dat dan iemand de foutief geïnstalleerde LED verlichting in de operatiekamer aanzet. De Nederlandse maatschappij en economie hebben dus heel veel belang bij ongestoord radioverkeer.

Een emotioneel moment in Denemarken

Afgelopen zomer (2017) was ik op vakantie in het dunbevolkte uiterste noorden van Denemarken. Geheel tegen de wens van mijn vrouw in, toch de radioapparatuur maar meegenomen. Met een Kenwood TS-480, 10 m draad over het schuine dak van mijn bungalow en een remote auto tuner, heb ik verbindingen gemaakt die thuis nooit gelukt waren. Op 20 m t/m 6 m heb ik thuis overdag namelijk altijd S9+ ruis van een zonnepaneelinstallatie en ‘s-avonds altijd S7 ruis op alle HF banden (van nog niet gevonden bronnen). Op de locatie in Denemarken kwam de S-meter voor het eerst in lange tijd nauwelijks uit de hoek. Dat was een emotioneel moment…

Bungalow vol vermeende stoorbronnen

Dat er in Denemarken geen storing waarneembaar was, vond ik opmerkelijk. Temeer omdat deze bungalow volstond met vermeende stoorbronnen zoals een flatscreen TV, verschillende adapters en slimme meters. Maar de enige stoorbron, bleek de dure Samsung lader van mijn tablet was. O ja, en de LED verlichting onder de keukenkastjes die op 80 m wat deden. Die draaiden waarschijnlijk op wisselspanning i.p.v. gelijkspanning. Toch maar even gemeld bij de eigenaar van het bungalow.

Het kan wel degelijk

Blijkbaar kon het op die locatie in Denemarken dus allemaal wel zonder storing. Ik denk omdat men daar, qua apparatuur, voor kwaliteit koos boven prijs. Dat brengt mij tot de conclusie dat het wel degelijk kan; elektrische apparaten die niet storen. Het is een kwestie van willen. Daarvoor hebben we wetgeving, overheid, toezichthouder, maakindustrie en consument voor nodig. Mijn oproep aan de overheid om snel met nieuwe wet- en regelgeving te komen om ongestoord radioverkeer te garanderen. En mijn oproep aan de maakindustrie om hier alvast op voor te sorteren. Anders kunnen we straks op de zaak de centrale vergrendeling van onze auto niet eens meer openklikken, en dus ook niet meer naar huis. Dat is pas echt erg…

73

Jean-Paul Suijs PA9X